Αυτοέκδοση. Μύθοι και Πραγματικότητα.

Μετά από όλα αυτά, θα αναρωτιέσαι εύλογα ποιές είναι οι επιλογές σου. Στην πραγματικότητα που έχει πλέον διαμορφωθεί στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια, θα έλεγα ότι η αυτοέκδοση είναι μονόδρομος για έναν νέο συγγραφέα.
Τι είναι όμως η αυτοέκδοση και πως λειτουργεί; Τι θα συναντήσεις εκεί έξω στην προσπάθειά σου αυτή;
Θα σου πω τι συνάντησα εγώ όταν αποφάσισα να ασχοληθώ με την αυτοέκδοση του μυθιστορήματος που μόλις είχα ολοκληρώσει. Συνάντησα λοιπόν κάποια site ορισμένων οι οποίοι διατείνονταν ότι είναι ειδικοί στην αυτοέκδοση, ότι τάχα θα με βοηθούσαν με την εμπειρία τους και τις υπηρεσίες τους να αποφύγω τις κακοτοπιές των παραδοσιακών εκδόσεων και άλλες παρόμοιες υποσχέσεις.
Κάποιοι από αυτούς, διατηρούν ιστότοπους αλλά δεν ανταποκρίνονται ποτέ σε κανένα email. Τηλέφωνα δεν έχουν. Επί της ουσίας, διαφημίζουν υπηρεσίες που δεν παρέχουν αφού στην πραγματικότητα είναι ανενεργοί. Αλλά και απαράδεκτοι ταυτόχρονα. Δικαιώμά τους να μην θέλουν πλέον να ασχολούνται. Ας κατεβάσουν όμως τις ιστοσελίδες τους, για να μην παραπλανούν με τον τρόπο αυτό τους νέους συγγραφείς που αναζητούν μια καλή συνεργασία και μια διέξοδο.
Κάποιοι άλλοι, διαφημίζουν υπηρεσίες που παρέχουν τόσο για την έντυπη όσο και την ηλεκτρονική κυκλοφορία ενός βιβλίου, οι οποίες όμως, αν τις δει κανείς από την  οπτική ενός επαγγελματία web designer και γραφίστα, θεωρούνται είτε υπερτιμημένες, είτε εξευτελιστικές για την εξασφάλιση μιας ελάχιστης ποιότητας παρεχόμενης υπηρεσίας.
Οι χειρότεροι όμως όλων, είναι ορισμένοι, οι οποίοι κάνουν θραύση στο Διαδίκτυο, αυτοπροσδιοριζόμενοι ως γκουρού της αυτοέκδοσης. Αυτοί λοιπόν, διαθέτουν όλα τα χαρακτηριστικά των παραδοσιακών εκδόσεων, με τους καταχρηστικούς όρους επί των δικαιωμάτων του έργου σου, πλέον του ότι σου ζητούν ένα αξιοσέβαστο ποσό για να αυτοχρηματοδοτήσεις επί της ουσίας, την κυκλοφορία του έργου σου. Δηλαδή αξιώνουν όλα τα δικαιώματα ενός εκδότη και παράλληλα απαιτούν από εσένα να χρηματοδοτήσεις όλο το project. Απίστευτο; Απίστευτο και όμως Ελληνικό.
Κάποιοι άλλοι τέλος, διαφημίζουν μεμονωμένες υπηρεσίες που παρέχουν και αφορούν την έκδοση ενός βιβλίου. Και εκεί, συνάντησα υπερβολές, που αφορούσαν για παράδειγμα την επιμέλεια του κειμένου από δήθεν επιτυχημένους συγγραφείς που σχεδόν προτίθενται να ξαναγράψουν το έργο σου αν δεν ταιριάζει με τα στάνταρ τους και τους δικούς τους κανόνες, γιατί αυτοί δήθεν, κατέχουν το κλειδί μιας επιτυχημένης έκδοσης. Το απαιτούμενο κόστος δε, σε ορισμένες περιπτώσεις εξωπραγματικό και δεν έχει καμία σχέση με μια απλή επιμέλεια κειμένου.
Ποιές όμως είναι επιγραμματικά οι υπηρεσίες που θα χρειαστείς προκειμένου για την αυτοέκδοση του βιβλίου σου;

1. Κατοχύρωση πνευματικών δικαιωμάτων. 

Ο Νόμος περί πνευματικής ιδιοκτησίας δεν ορίζει κάποια συγκεκριμένη διαδικασία που απαιτείται προκειμένου να αποδείξεις ότι το έργο είναι δικό σου. Είναι αυτοδικαίως δικό σου, σύμφωνα με το Νόμο,  μέχρι κάποιος άλλος να αποδείξει, με στοιχεία και επιχειρήματα, ότι αποτελεί δικό του δημιούργημα. Αλλά επειδή ζούμε σε περίεργες εποχές, υπάρχουν τρόποι να κατοχυρωθείς από δωρεάν μέχρι 80 ευρώ περίπου. Τόσο στοιχίζει μια συμβολαιογραφική πράξη κατοχύρωσης πνευματικών δικαιωμάτων σε ένα συμβολαιογράφο της αρεσκείας σου. Άρα, δε θεωρείται απαραίτητη υπηρεσία για την αυτοέκδοσή σου.

2. Επιμέλεια.

Αφορά την διόρθωση ορθογραφικών, συντακτικών και νοηματικών λαθών από κάποιον τρίτο, επαγγελματία φιλόλογο συνήθως ή συγγραφέα. Αυτό εξασφαλίζει ότι θα επιδιορθωθούν λάθη που η δική σου ματιά δεν μπόρεσε να δει. Και ότι το περιεχόμενό σου θα είναι άρτιο και δεν θα πονέσουν τα μάτια του αναγνώστη και μελλοντικού σου πελάτη. Αν πάλι είσαι ο ίδιος φιλόλογος ή άριστος χειριστής της ελληνικής γλώσσας και διαθέτεις εξαίσιο συγγραφικό ταλέντο, τότε ούτε αυτή την υπηρεσία χρειάζεσαι. Άλλωστε κανείς δε δικαιούται να σου υποδείξει πως να καταγράψεις και να εκθέσεις τις ιδέες σου. Αυτό μπορεί να είναι άλλωστε και το χαρακτηριστικό που μπορεί να σε ξεχωρίσει από τον ανταγωνισμό.


3. Δημιουργία εξώφυλλου

Εδώ θα χρειαστείς έναν επαγγελματία γραφίστα. To εξώφυλλο του βιβλίου σου είναι πολύ σημαντικό για να το φτιάξεις μόνος σου σε έναν επεξεργαστή κειμένου microsoft word, που στην τελική δε θα δεχτεί και το τυπογραφείο ως αποδεκτό αρχείο. Απορώ με κάποιους που διατείνονται ότι σχεδιάζουν εξώφυλλα βιβλίου με κόστος 20 €. Τόσο δεν κοστολογεί μια σοβαρή εταιρεία γραφιστικών ούτε τη δημιιουγργία μακέτας για μια επαγγελματική κάρτα. Αυτό δείχνει αρκετά και για την αναμενόμενη ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών τους.


4. Έκδοση ISBN

Η υπηρεσία παρέχεται δωρεάν από την Εθνική Βιβλιοθήκη, μέσω του site που έχει. Εντάξει, υπάρχει μια διαδικασία, αλλά αν είσαι άνθρωπος των γραμμάτων, θεωρώ πως είναι κάτι πολύ εύκολο που μπορεί ο καθένας να κάνει. Αν πάλι δεν έχεις καθόλου το χρόνο για να ασχοληθείς, τότε δικαιολογημένα ορισμένοι το παρουσιάζουν ως αμειβόμενη υπηρεσία, αφού κάποιος θα πρέπει να κάνει εξ ονομάτος σου τη διαδικασία.

5. Σελιδοποίηση

Επίσης μια χρονοβόρα διαδικασία που απαιτείται προσοχή και συνήθως γίνεται από επαγγελματίες και εξειδικευμένα software που εξασφαλίζουν την αρτιότητα της εκτύπωσης του βιβλίου σου. Αν πρόκειται για ηλεκτρονικό βιβλίο, ebook δηλαδή, η σελιδοποίηση ουσιαστικά αφορά τη δημιουργία ενός σωστού αρχείου epub που είναι και η ευρέως διαδεδομένη μορφή για ebook. Σε κάθε περίπτωση, η αρχική μορφή και δομή του αρχείου .docx στο οποίο αρχικώς περιλαμβάνεται το βιβλίο σου, παίζει πολύ σημαντικό ρόλο.

6. Εκτύπωση βιβλίου

Όποιο τυπογραφείο και αν επιλέξεις, φρόντισε να έχει καλή σχέση τιμής και υπηρεσιών και να δεις δείγματα από άλλα βιβλία που εκτύπωσαν. Αυτή η υπηρεσία, είναι και η πλέον δαπανηρή στο δρόμο για την έκδοση του βιβλίου σου.

7. Προώθηση βιβλίου

Σε αυτή την κατηγορία εντάσσονται υπηρεσίες όπως η δημιουργία κάποιου ιστότοπου (όπως αυτόν τον οποίο επισκέπτεσαι αυτή τη στιγμή) για τον συγγραφέα και το έργο του, δημιουργία διαφημιστικών banner για στοχευμένη τοποθέτησή τους σε διάφορα site, δημιουργία κάποιου προωθητικού video για το YouTube, δελτία τύπου, οργάνωση παρουσιάσεων, τοποθέτηση σε ηλεκτρονικά καταστήματα και βιβλιοπωλεία. Αν εξαιρέσεις τις διαφημιστικές υπηρεσίες (site,video, banners) που αφορούν καθαρά μια εταιρεία με εμπειρία σε τέτοιου είδους εργασίες, όλα τα υπόλοιπα απαιτούν, προφανώς, την εμπειρία ενός εκδοτικού οίκου που θα διαθέτει το κατάλληλο δίκτυο διανομής, ειδικά για την πώληση μέσω βιβλιοπωλείων. Διότι αν διαθέτεις μόνο ebook και ψάχνεις την πώληση του βιβλίου σου μέσω Ελληνικού ηλεκτρονικού καταστήματος, αν βρείς κάτι αξιόπιστο, έλα πες το και σε εμένα.