Τι είναι το ebook; Πώς διαβάζεται;
Σε ποιούς τομείς υπερτερεί ενός εκτυπωμένου βιβλίου και γιατί συμφέρει κατά πολύ έναν αυτοκεδότη αλλά και τον αναγνώστη;
Από τη σκοπιά του αναγνώστη.
Αγαπητέ επισκέπτη.
Ως αναγνώστης θεωρώ ότι ήδη θα έχεις διαπιστώσει τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της αγοράς και ανάγνωσης ενός ηλεκτρονικού βιβλίου (ebook) έναντι μιας έντυπης έκδοσης. Εντούτοις, θα αναφέρω ορισμένα μόνο από αυτά, προκειμένου να προχωρήσω το συλλογισμό μου.
Από τη σκοπιά του αναγνώστη-πελάτη, νομίζω η φωτογραφία του άρθρου μου, τα λέει όλα. Σε μια φορητή συσκευή, όπως το κινητό μας ή ένα μικρό tablet, προφανώς μπορούν να χωρέσουν χιλιάδες τίτλοι βιβλίων που μπορούν να διαβαστούν πλέον οπουδήποτε, ακόμα και χωρίς σύνδεση στο διαδίκτυο. Οι περισσότεροι αξιόπιστοι ιστότοποι πώλησης ebook, προσφέρουν δωρεάν τη δυνατότητα εγκατάστασης της δικής τους εφαρμογής ανάγνωσης ηλεκτρονικών βιβλίων για όλες τις μορφές λειτουργικού (Android, IOS, Windows). Ανάμεσα στις πλείστες δυνατότητες των εφαρμογών αυτών, είναι και η δυνατότητα ανάγνωσης χωρίς την απαίτηση σύνδεσης. Η δωρεάν χορήγηση της εφαρμογής, εξασφαλίζει και το ηλεκτρονικό κλείδωμα του αρχείου. Έτσι, εξασφαλίζεται και ο συγγραφέας-εκδότης για τις πωλήσεις του. Πράγμα πολύ σημαντικό. Άλλωστε, το κινητό μας, είναι απο τα λίγα πλέον αντικείμενα που μας συνοδεύουν παντού. Δε θα έλεγα το ίδιο για ένα βιβλίο.
Αναλογίσου μόνο, το χωροταξικό πρόβλημα που αντιμετωπίζουν εκατομμύρια άνθρωποι με τα εκατοντάδες, ίσως χιλιάδες βιβλία που έχουν αποκτήσει. Προσωπικά, χρειάζομαι δυο μεγάλα δωμάτια μόνο για τις βιβλιοθήκες μου. Με ότι αυτό συνεπάγεται σε κόστος ενοικίου, αγοράς βιβλιοθηκών ή μεταφοράς τους σε ενδεχόμενη μετακόμιση. Γνωρίζω άλλους που έχουν γεμίσει ασφυκτικά τις αποθήκες τους, τα εξοχικά τους ή το πατάρι τους. Επίσης υπάρχει και το ζήτημα της ευρετηρίασης. Πόσο πιο εύκολη είναι η αναζήτηση και εύρεση ενός όρου ή μιας φράσης σε ένα ηλεκτρονικό βιβλίο και σε ένα έντυπο ειδικά όταν έχει διαβαστεί πριν πολύ καιρό και δε θυμάται κάποιος ούτε το κεφάλαιο που το περιέχει. Στο σημείο αυτό, νομίζω είναι περιττό να σου αναφέρω, από οικολογικής άποψης, τα συγκριτικά πλεονεκτήματα ενός ηλεκτρονικού βιβλίου. Χιλιάδες τόνοι χαρτιού, πλαστικού, μελανιού αλλά και άλλων χημικών ουσιών θα είχαν εξοικονομηθεί αν, απλώς και μόνο, σα λαός, είχαμε καλλιεργήσει μια άλλη κουλτούρα όσον αφορά την ανάγνωση συγγραμμάτων και την πρόσληψη γνώσης που τα συνοδεύει. Τέλος, η λιανική τιμή πώλησης ενός ebook είναι κατά πολύ χαμηλότερη, από ότι ενός έντυπου βιβλίου. Αυτό, διότι έχει σαφώς πολύ λιγότερα εκδοτικά κόστη.
Αυτός ακριβώς ο τελευταίος λόγος, στηρίζει και το παράδοξο της απόρριψης από το ελληνικό αναγνωστικό κοινό των ηλεκτρονικών βιβλίων. Επειδή ακριβώς ολόκληροι επαγγελματικοί κλάδοι, όπως γραφίστες, τυπογραφεία, εκδότες, διανομείς, βιβλιοπωλεία, χώροι παρουσιάσεων-εκδηλώσεων, χώροι εκθέσεων ζουν από τις έντυπες εκδόσεις, φρόντισαν να καλλιεργήσουν στη συνείδηση του μέσου Έλληνα αναγνώστη την αγάπη για το έντυπο βιβλίο ως τον μοναδικό τρόπο ανάγνωσης ενός έργου. Και αναφέρομαι σε παράδοξο, διότι ενώ πλέον ο Έλληνας, αποδεδειγμένα με βάση πρόσφατες μελέτες, επιλέγει το διαδίκτυο για την ενημέρωσή του και όχι πια μια εφημερίδα, δε συμπεριφέρεται με τον ίδιο τρόπο όταν πρόκειται να διαβάσει ένα μυθιστόρημα ή ένα δοκίμιο. Δεν επιλέγει λοιπόν τον πιο οικονομικό, εύχρηστο και οικολογικό τρόπο ανάγνωσης, αλλά εκείνον που του υποδεικνύουν τα μεγάλα συμφέροντα. Κάποιοι υποστηρίζουν ότι η ανάγνωση από μια ηλεκτρονική οθόνη ενός βιβλίου, επιβαρύνει την όραση του αναγνώστη. Φαντάζεσαι, αγαπητέ επισκέπτη, τι θα συνέβαινε αν με τον ίδιο ζήλο αντιτίθονταν και στο διαδίκτυο ή την τηλεόραση; Αναλογίσου μόνο τις αντιδράσεις σε μια τέτοια άποψη. Άλλωστε πλέον οι περισσότερες συσκευές ανάγνωσης διαθέτουν οθόνες με ειδικά φίλτρα ενώ και οι ίδιες οι εφαρμογές ανάγνωσης ενός ebook έχουν ρυθμίσεις για ήπια έκθεση του αναγνώστη στην όποια ακτινοβολία.
Συμπερασματικά: Η ανάγνωση ενός ηλεκτρονικού βιβλίου, είναι πλέον η παγκόσμια τάση, που δικαιολογημένα τείνει να επικρατήσει. Κάποια στιγμή, πρέπει και στη χώρα μας να αντιληφθούμε τα οφέλη της τάσης αυτής και να υιοθετήσουμε πρακτικές ανάγνωσης πιο εύχρηστες, οικονομικές και οικολογικές.
Από τη σκοπιά του συγγραφέα
Αγαπητέ επισκέπτη
Σε αυτό το τμήμα του άρθρου μου, θα αναφερθώ στα συγκριτικά οφέλη της ηλεκτρονικής έκδοσης ενός βιβλίου σε σχέση με την έντυπη μορφή του, πάντα από τη σκοπιά του συγγραφέα - αυτοεκδότη.
Η διαδικασία έκδοσης του έργου σου μέσω εντύπου, είναι μια διαδικασία δύσκολη, πολύπλευρη και πολυέξοδη και απαιτεί τη συνέργεια πολλών παραγόντων με αμφίβολα αποτελέσματα επιτυχίας. Η εκτύπωση του βιβλίου σου, μπορεί να είναι η καθιερωμένη μέθοδος για την κυκλοφορία του έργου σου, θα πρέπει όμως να αναλογιστείς και το ανάλογο ρίσκο το οποίο αναλαμβάνεις.
Με βάση την παραδοχή ότι η συνεργασία με έναν εκδοτικό οίκο, δεν αποτελεί επιλογή για έναν συγγραφέα που επιθυμεί να έχει τον πλήρη έλεγχο επάνω στα πνευματικά δικαιώματα του έργου του και που αποσκοπεί σε ένα αξιοπρεπές κέρδος από τη δραστηριότητά του, θα μιλήσουμε για την αυτοέκδοση που πλέον αποτελεί μονόδρομο, τουλάχιστον για έναν νέο συγγραφέα.
Στην αυτοέκδοση, ουσιαστικά αναλαμβάνεις ο ίδιος το κόστος δημιουργίας, εκτύπωσης, διανομής και κυκλοφορίας του βιβλίου σου, έχοντας όμως τον πλήρη έλεγχο των δικαιωμάτων σου. Ένα κόστος όμως το οποίο συνήθως είναι δυσανάλογο σε σχέση με τα προσδοκώμενα έσοδα. Σε άλλο άρθρο μου αναλύω διεξοδικά την κατάσταση αυτή και μπορείς μόνος σου να διαπιστώσεις αν πρόκειται για μια συμφέρουσα πρακτική ή όχι. Το μεγαλύτερο πρόβλημα που θα έχεις να αντιμετωπίσεις αν προχωρήσεις στην αυτοέκδοση του βιβλίου σου, πέρα από το κόστος, είναι ο τρόπος διάθεσής του στο αναγνωστικό κοινό. Οι μεγάλες αλυσίδες βιβλιοπωλείων αξιώνουν περίπου το μισό επί της λιανικής τιμής πώλησης του έργου σου, η οποία φυσικά και σε μια χώρα με οικονομική κρίση, οφείλει τουλάχιστον να είναι χαμηλή. Άρα σε μια τέτοια περίπτωση, υπάρχει το σοβαρό ενδεχόμενο τα κέρδη τα οποία θα αποκομίσεις να είναι πενιχρά και σε καμία περίπτωση ενθαρρυντικά για να συνεχίσεις με επιτυχία τη συγγραφή. Και όλα αυτά, εφόσον βρείς την άκρη να έρθεις σε συννενόηση με κάποιο αξιόλογο βιβλιοπωλείο που θα προσδώσει προστειθέμενη αξία στο δημιούργημά σου. Επίσης ο χρόνος που πρέπει να διαθέσεις, είναι επίσης μια παράμετρος που πρέπει να συνυπολογίσεις, αν θέλεις να επιτύχεις μια αξιόλογη προώθηση του βιβλίου σου. Συμφωνίες με βιβλιοπωλεία, δίκτυα διανομής, βιβλιοπαρουσιάσεις, προσκλητήρια, διαφημιστικό υλικό κλπ, απαιτούν τη συμμετοχή σου, έτσι και αλλιώς.
Αντιθέτως, όσον αφορά το ηλεκτρονικό βιβλίο, δηλαδή το ebook, σε μεγάλο βαθμό αποφεύγεις πολλά από τα παραπάνω. Ένα άρτιο αρχείο σε μορφή .epub είναι τις περισσότερες φορές αρκετό για να ξεκινήσεις να πουλάς το βιβλίο σου μέσα από αξιόλογες πλατφόρμες του εξωτερικού. Οι πλατφόρμες αυτές συνήθως διακρατούν ένα ποσοστό 20-30 % επί της λιανικής τιμής πώλησης. Το πιο σημαντικό όμως είναι ότι δεν εμπλέκονται καθόλου στα δικαιώματα του έργου σου. Τα δικαιώματα παραμένουν εξ ολοκλήρου δικά σου. Πολύ σημαντικό. Επίσης, έχεις τη δυνατότητα να προχωρήσεις οποιαδήποτε στιγμή επιθυμείς σε νέες εκδόσεις του ίδιου βιβλίου, διορθωτικές κινήσεις και αλλαγές χωρίς να χρειάζεται να μπείς στη διαδικασία του τεράστιου κόστους εκτύπωσης νέων αντιτύπων. Το ανέβασμα του νέου αρχείου σου στην πλατφόρμα πώλησης του ebook, αρκεί για να ενημερωθεί μέσα σε λίγες ώρες το προς πώληση έργο σου.
Παράλληλα, αντιλαμβάνεσαι το εύρος του κοινού στο οποίο απευθύνεται μια τέτοια πλατφόρμα. Ουσιαστικά δεν υπάρχουν περιορισμοί γεωγραφικοί. Ειδικά από τη στιγμή που το έργο σου μπορεί να μεταφραστεί και σε άλλες γλώσσες (π.χ Αγγλικά), τότε όλο το αναγνωστικό κοινό του πλανήτη, αποτελεί εν δυνάμει πελατεία σου. Επίσης, ως συγγραφέας, έχεις πλήρη ενημέρωση και στατιτιστικά επί των πωλήσεων του βιβλίου σου και φυσικά μηνιαία απόδοση των εισοδημάτων σου. Σε άλλο άρθρο μου, εδώ σε αυτή την ενότητα, σε πληροφορώ για κάποιες επιλογές που έχεις όσον αφορά την επιλογή του κατάλληλου δικτυακού τόπου για την πώληση των ηλεκτρονικών σου βιβλίων.
Τέλος, θα πρέπει να γνωρίζεις ότι το ebook σου, κλειδώνει ηλεκτρονικά από τους πωλητές. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι μόνο όποιος το αγόρασε πραγματικά μέσω της πλατφόρμας πώλησης μπορεί να το διαβάσει και μόνο μέσω της εφαρμογής ανάγνωσης ηλεκτρονικών βιβλίων του παρόχου. Με τον τρόπο αυτό διασφαλίζεται ότι το αρχείο σου δε μπορεί να διανεμηθεί σε τρίτους, γεγονός που θα μπορούσε να προκαλέσει σημαντική απώλεια εισοδήματος για εσένα.
Εν κατακλείδι:
Η κυκλοφορία του βιβλίου σου σε ηλεκτρονική μορφή, είναι πολύ πιο ευέλικτος και συμφέρον τρόπος προώθησής του στο αναγνωστικό κοινό. Σου επιτρέπει τον πλήρη έλεγχο των δικαιωμάτων του έργου σου, αίρει γεωγραφικούς και άλλου είδους περιορισμούς και τελικά σου αφήνει πολύ μεγαλύτερο κέρδος ανά πώληση από ότι μια έντυπη έκδοση.